Qeeyroo Muslimaa Rabbiin maaliif sii uume?
Qeeyroo Muslimaa dhagayi! Rabbiin waan si uumeef beeytaa?
Rabbiin wanni si uumeef guddoon akka isa qofa gabbartuuf, akka isaaf of-kennitee qaamaa qalbiin gabricha isaa qofa taatuufi. Rabbiin ol tahe haala kanaan dubbii tana siif mirkaneeysee jira:
وَما خَلَقت٠الجÙÙ†ÙŽÙ‘ وَالإÙنسَ Ø¥Ùلّا Ù„ÙيَعبÙدونÙ
“Jinnii fii ilmaan namaa hunda akka na gabbaraniif malee hin uumne”Az-Zaariyaat: 56
Rabbiin wanni si uumeef karaa isaa qajeelaa kijibni isa boodaa fii duraan abadan itti hin makamne, qajeelloo isa biraa tahe akka qabattee milkii duniyaa fii aakhiraa argattuuf sii uume. Rabbiin akkana ja’a:
ï´¿ÙˆÙŽÙ…ÙŽÙ† يَبتَØÙ Øَيرَ الإÙسلام٠دينًا ÙÙŽÙ„ÙŽÙ† ÙŠÙقبَلَ Ù…Ùنه٠وَهÙÙˆÙŽ ÙÙÙŠ الآخÙرَة٠مÙÙ†ÙŽ الخاسÙرينَ﴾
“Namni Islaamumma malee amantii biraa barbaadu isarraa hin qeebalamu, ammas inni guyyaa qiyaamaa warra hongoo irraa taha”Al-Imraan: 85
Dhagahi qeeyroo wanni Rabbi si uumeef akka jaalala isaa fii Nabiyyii isaa sallallaahu aleeyhi wasallam qabattee jaalalloo isaa taatuuf, akka isaaf tumsiituuf, akka jaalalloo warra amanee taatuuf si uume. Rabbiin ol tahe akkana ja’a:
Ø¥Ùنَّما ÙˆÙŽÙ„ÙÙŠÙّكÙم٠اللَّه٠وَرَسولÙه٠وَالَّذينَ آمَنÙوا الَّذينَ ÙŠÙقيمونَ الصَّلاةَ ÙˆÙŽÙŠÙؤتونَ الزَّكاةَ ÙˆÙŽÙ‡ÙÙ… راكÙعونَ﴾ ï´¿ÙˆÙŽÙ…ÙŽÙ† يَتَوَلَّ اللَّهَ وَرَسولَه٠وَالَّذينَ آمَنوا ÙÙŽØ¥ÙÙ†ÙŽÙ‘ ØÙزبَ اللَّه٠هÙم٠الØالÙبونَ
“Jaalalloon (tumsaan) keeysan Rabbii fii Ergamaa isaati ammas warra amanee salaata guutuu salaatu, kan zakaa kennatu ammas isaan warra Rabbiif gad if qabu. Namni Rabbii fii ergamaa isaa akkasumas warra amane jaalalloo (tumsaa) godhate (isaan warra Rabbiiti), Warri Rabbii dhugumatti isaanuma warri injifatu” Al-Maa’idaa: 55-56
Kaayyoon guddoon Rabbiin si uumeef akka ati dachii tanarratti murtii isaatiin jiraattuu fii isaaf if kennitee nama shari’aa isaatiin bulu taatuufi, akkasuma ilmaan namaa gabrummaa waan biraa jalaa gama Rabbi qofa gabbarutti akka baaftuufi, rakkoo duniyaa fii wallaala keeysaa bal’inaa fii beekkumsatti akka baaftuufi, dukkana doofummaa fii Rabbitti kafarurraa gama amanuu fii Rabbiif if kennutti akka ilmaan namaa baaftuufi, abbaa irrummaa fii miidhaa warra kafaree jalaa haqa Islaamaatti akka nama yaamtuuf uumamte.
Kaayyoo guddoo Rabbiin si uumeef tana galmaan gahuuf wanni guuttamuu qaban hedduu jira. San keeysaa asaasni jaha:
- Iimaana akka gaaraa kan bubbee hundaaf hin sochoone qabaachuu sirraa eeggama.
Rabbiin ol tahe akkana ja’a:
ï´¿Ø¥Ùنَّمَا المÙؤمÙنونَ الَّذينَ آمَنوا بÙاللَّه٠وَرَسولÙÙ‡Ù Ø«ÙÙ…ÙŽÙ‘ Ù„ÙŽÙ… يَرتابوا وَجاهَدوا بÙأَموالÙÙ‡ÙÙ… ÙˆÙŽØ£ÙŽÙ†ÙÙسÙÙ‡ÙÙ… ÙÙŠ سَبيل٠اللَّه٠أÙولئÙÙƒÙŽ Ù‡Ùم٠الصّادÙقونَ﴾
“Warri dhugaan amane warra Rabbii fii Rasuula isaatti amanu eegasii kan hin shakkine, kan qabsoo qabeenyaa fii lubbuu isaaniitiin karaa Rabbii keeysatti godhani, Isaan suni warra dhugaan amane” Al-Hujuraat: 15
- Ikhlaasaan dalaguu, Rabbi qofaaf agarsiifannaa malee ibaadaa dalaguutu sirraa eeggama.
Rabbiin ol tahe akki je’e:
وَما Ø£ÙÙ…Ùروا Ø¥Ùلّا Ù„ÙيَعبÙدÙوا اللَّهَ Ù…ÙخلÙصينَ لَه٠الدّينَ ØÙÙ†ÙŽÙاءَ ÙˆÙŽÙŠÙقيمÙوا الصَّلاةَ ÙˆÙŽÙŠÙؤتÙوا الزَّكاةَ وَذلÙÙƒÙŽ دين٠القَيÙّمَةÙ
“Isaan akka Rabbi gabbaraniif malee hin ajajamne amantii isa qofaaf qulqulleeysanii karaa haqaa akka qabataniif, akka salaata guutuu salaatanii fii Zakaa kennaniif ajajaman, suni amantii qajeelaa jallina hin qabne“Al-Bayyinaah: 5
- Murannoo fii ijjannoo sodaa fii xawalwaalummaa hin qabne qabaachuu sirraa eeggama.
Rabbiin akkana je’e:
الَّذينَ ÙŠÙبَلÙÙ‘Øونَ رÙسالات٠اللَّه٠وَيَخشَونَه٠وَلا يَخشَونَ Ø£ÙŽØَدًا Ø¥Ùلَّا اللَّهَ
“Isaannan ergaa (dhaamsa) Rabbii namaan gahanii fii kan Rabbi sodaatan sun nama biraa tokkollee hin sodaatan Allaah malee” Al-Ahzaab: 39
- Ibaadaa hifannaa hin qabne, walitti dhaabbataa qabachuutu si jabeeysa.
Rabbiin ol tahe akkana je’e:
ï´¿ÙˆÙŽÙ‚Ùل٠اعمَلوا Ùَسَيَرَى اللَّه٠عَمَلَكÙÙ… وَرَسولÙه٠وَالمÙؤمÙنونَ وَسَتÙرَدّونَ Ø¥Ùلى عالÙم٠الØَيب٠وَالشَّهادَة٠ÙÙŽÙŠÙنَبÙّئÙÙƒÙÙ… بÙما ÙƒÙنتÙÙ… تَعمَلونَ﴾
“Ja’iin (yaa Ergamaa kiyya) waan itti ajajamtan dalagaa Rabbiin dalagaa teeysan ni arga, Rasuulaa fii warri amanes ni arga, ammas gama Rabbii beekaa waan dhukataa tahee fii mul’ataa taheeti deebi’uuf teeysan, waan isin hojjataa turtan isiniif himuuf jiraata” Al-Towbaa: 105
- Karaa Rabbiin siif file kanarra jiraachuuf gatii barbaachisu kafaluuf if qopheeysuu qabda.
Rabbiin ol tahe akkana je’e:
ï´¿Ø£ÙŽÙ… ØَسÙبتÙÙ… Ø£ÙŽÙ† تَدخÙÙ„Ùوا الجَنَّةَ وَلَمّا يَأتÙÙƒÙÙ… مَثَل٠الَّذينَ خَلَوا Ù…ÙÙ† قَبلÙÙƒÙÙ… مَسَّتهÙم٠البَأساء٠وَالضَّرّاء٠وَزÙلزÙلوا Øَتّى يَقولَ الرَّسول٠وَالَّذينَ آمَنوا مَعَه٠مَتى نَصر٠اللَّه٠أَلا Ø¥ÙÙ†ÙŽÙ‘ نَصرَ اللَّه٠قَريبٌ﴾
“Sa isin jannata seenuu kajeeltanii osoo fakkaataan warra isin dura dabree isinitti hin dhufin, isaan tuqee jira hiyyummaa fii dhukkubni ammas (waan sodaataniin) girgiraawanii jiran hanga Ergamaa fii warri isaa wajjiin jiru yoomuma tumsa Rabbii ja’an takka gahan, dhugumatti tumsi Rabbii dhihoodha”Al-Baqaraa: 214
- Qaphxii kuni murteeysaa fii waan dabre hundatti akka geeysuuf sababaa taha, innis beekkumsa amantii gahaa qabaachu qabda.
Rabbiin ol tahe akki je’e:
ï´¿ Ù‚ÙÙ„ Ù‡ÙŽÙ„ يَستَوÙÙŠ الَّذينَ يَعلَمونَ وَالَّذينَ لا يَعلَمونَ Ø¥Ùنَّما يَتَذَكَّر٠أÙولÙÙˆ الأَلبابÙï´¾
“Sa warri beekuu fii hin beeyne wal qixxaawaa? (Abadan wal hin qixxaawu) warra sammuu qabuutu gorfama” Az-Zumar: 9
Waan jahan kanaan qeeyroon ykn dargaggoon doofummaarraa gama beekkumsaa, kufrummaarraa gama Rabbii, gabrummaa nama jalaa gama bilisummaa fii Rabbiif of-kennuu dhufuudhaan namas fiduu dandeeysan. Amantiin Islaamaa jalqabaa hanga arraatti tumsi isii qeeyroo isiitiin ture. Kana hunda booda yaa dargaggoo muslimaa, yaa qeeyroo muslimaa! Ati warra Rabbiin faarse kanarraa tahuu hin feetuu?
ï´¿ Ø¥ÙنَّهÙÙ… ÙÙتيَةٌ آمَنوا بÙرَبÙّهÙÙ… وَزÙدناهÙÙ… Ù‡Ùدًى﴾
“Isaan qeeyroo Rabbii isaanitti amanani, nutilleen qajeelummaa isaaniif daballe” Al-Kahf: 13
Qeeyroo Rabbiin dubbata tanarraa tahuu hin feetuu?
As wr wb
Toofiqoo jiimmaa@gail.comil
214
maashaa allaah akkanutti itti nuu fufaa